Πάντα υπάρχει λόγος για μια κάνεις μια κουβέντα με τον συγγραφέα, Στέφανο Δάνδoλο, ο οποίος έχει γράψει πολλά μυθιστορήματα που έχουν γίνει best sellers. Μάλιστα, το 2009 τιμήθηκε με το Βραβείο Μπότση για το σύνολο του πεζογραφικού του έργου. Τη φετινή χρονιά παρέδωσε στο πιστό κοινό του ακόμα ένα μυθιστόρημα, το Φλόγα και Άνεμος (από τις εκδόσεις Ψυχογιός).

Πότε ξεκίνησες να γράφεις τις πρώτες σου ιστορίες;

 Σε ηλικία επτά ετών, με τη βοήθεια της μητέρας μου. Της υπαγόρευα τα λόγια σε ένα μπλοκ ζωγραφικής, και κάθε σελίδα την διάνθιζα με σχέδια. Ήταν παραλλαγές ιστοριών με ήρωες που λάτρευα, Ρομπέν των Δασών, Ζορρό, Τρεις Σωματοφύλακες. Αργότερα, στην εφηβεία, ήρθαν τα πρώτα διηγηματάκια και εκεί, γύρω στα είκοσι, κάποιες άγουρες απόπειρες για μυθιστόρημα. Με άλλα λόγια, στάθηκα τυχερός γιατί ήξερα πάντα ότι η ζωή μου θα ταυτιζόταν με το γράψιμο.

 Πώς είναι η καθημερινότητα σου όταν ασχολείσαι με την συγγραφή του βιβλίου και τις ζωές των χάρτινων ηρώων σου;

 Είναι μια επίπονη διαδικασία, επειδή κάθε μου βιβλίο απαιτεί πολύ χρόνο. Όπως έχω ξαναπεί, το να γράψεις απλά ένα μυθιστόρημα δεν είναι δύσκολο πράγμα. Μπορεί να υπάρχουν συγγραφείς που τελειώνουν το ένα βιβλίο και αρχίζουν το άλλο, ή ξεμπερδεύουν έπειτα από δυο-τρεις μήνες δουλειάς, αλλά αυτό για μένα ανήκει στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Εγώ, για να τα καταφέρω, πρέπει να βυθιστώ σε μια αργή σύνθεση που προϋποθέτει απόλυτη μεθοδικότητα, σχέδιο, και ψείρισμα της κάθε λέξης. Σημασία έχει αυτό που θα γράψεις να εμπεριέχει ό,τι καλύτερο μπορείς να δώσεις στον αναγνώστη, να σε πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα και να σε ικανοποιεί πραγματικά. Οπότε δεν είναι εύκολο. Χρειάζεται μόχθος και πειθαρχία.

 Μετά το μυθιστόρημα “Ιστορία χωρίς όνομα” (εκδόσεις Ψυχογιός),  με πρωταγωνίστρια την Πηνελόπη Δέλτα και το κρυφό της πάθος για τον Ίωνα Δραγούμη καταπιάνεσαι ξανά με αληθινά πρόσωπα που έχουν αφήσει το σημάδι τους. Στο νέο σου βιβλίο “Φλόγα και Άνεμος” (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός) οι πρωταγωνιστές είναι η Κυβέλη Αδριανού και ο Γεώργιος Παπανδρέου. Γιατί επέλεξες τα συγκεκριμένα πρόσωπα;

 Επειδή μέσα από τις δύο αυτές προσωπικότητες μου δόθηκε η ευκαιρία να αφηγηθώ και πάλι ιστορίες για τη χώρα μου. Επειδή το δίπολο Τέχνη και Πολιτική υπήρξε μια από τις πεμπτουσίες του εικοστού αιώνα. Επειδή δεν είχε γραφτεί ποτέ μέχρι σήμερα ένα βιβλίο για την σπουδαία αυτή θεατρίνα με το όνομα Κυβέλη Αδριανού. Και σίγουρα επειδή ήρθε στα χέρια μου ένα πλούσιο ανέκδοτο υλικό, που περιλαμβάνει μαρτυρίες, γράμματα και γεγονότα. Το «Φλόγα και Άνεμος» είναι ένα μυθιστόρημα που με αφετηρία τον έρωτα μιλάει για την Ελευθερία, για το Ελληνικό Όνειρο και για τις αληθινές μας πατρίδες, που είναι οι άνθρωποι που αγαπήσαμε.

View this post on Instagram

Μέσα από ανέκδοτες επιστολές, αρχειακό υλικό και μαρτυρίες, ο @stefanosdandolos φέρνει στο φως τη ζωή της θρυλικής Κυβέλης Αδριανού και την ταραχώδη σχέση της με τον Γεώργιο Παπανδρέου, ζωντανεύοντας αθέατες πτυχές του θεάτρου και της πολιτικής, ενώ παράλληλα, συνδυάζει αριστοτεχνικά την πραγματικότητα με τη μυθοπλασία, χτίζοντας με αυτόν τον τρόπο ένα επικό μυθιστόρημα για τον έρωτα, τον θάνατο και την ελευθερία. #diavazo ???? ΦΛΟΓΑ ΚΑΙ ΑΝΕΜΟΣ, την τοιχογραφία μιας ολόκληρης εποχής από τον Στέφανο Δάνδολο, συγγραφέα του #bestSeller ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ. #psichogiosbooks #booklovers #crazy4reading #bookaddict #bookstagram #instabook #instavivlio #books #reading #creativity #inspiration #alldaybooks #allazoumesinithies #menoumespiti #DiavazoumeSpiti #menoumespitikaidiavazoume

A post shared by Εκδόσεις Ψυχογιός (@psichogiosbooks) on

 Το βιβλίο ακροβατεί μεταξύ αληθινών γεγονότων και φανταστικών. Πόσο εύκολο είναι να γράφεις για ιστορικά πρόσωπα;

 Δεν είναι καθόλου εύκολο. Πρώτα απ’ όλα οφείλεις να πατάς γερά στην εποχή που έζησαν. Να έχεις κατανοήσει τη ψυχή τους και τα βαθύτερα κίνητρα που σημάδεψαν τις πράξεις τους. Δεύτερον, και ακόμη πιο σημαντικό, είναι να σε διαπνέει μια ευγένεια στον τρόπο που θα τα μεταχειριστείς. Τόσο στην «Ιστορία χωρίς όνομα» όσο και στο «Φλόγα και Άνεμος» κινήθηκα με σεβασμό και αγάπη. Ο ρόλος της λογοτεχνίας δεν είναι επουδενί η διάσταση της κλειδαρότρυπας ή ο κιτρινισμός. Αυτά ανήκουν ίσως στις δημοσιογραφικές προσεγγίσεις. Ένα μυθιστόρημα επανακαθορίζει κάποιες ιστορικές μορφές φέρνοντάς τις πιο κοντά μας, σαν ανθρώπους με αδυναμίες και ανασφάλειες, και αυτό μας βοηθάει ενδεχομένως να κατανοήσουμε και την μεγάλη Ιστορία. Στα δικά μου γραπτά αυτό επιτυγχάνεται μόνο με τον σεβασμό απέναντι σε τούτα τα πρόσωπα.

Αναρωτιέμαι αν στην εποχή που ζούμε μπορούν να ανθίσουν τέτοιοι φλογεροί έρωτες;

 Πάντα θα ανθίζουν φλογεροί έρωτες. Απλώς οι δυσκολίες εκείνων των εποχών τους έκαναν μυθικούς.

View this post on Instagram

Πρωινό Κυριακής και δε χρειάζεται να υπάρχει καραντίνα για να κάτσεις μέσα να διαβάσεις ένα βιβλίο, αρκεί να είσαι #booklover! ❤️????⠀ ⠀ Βασισμένος στα ημερολόγιά της Πηνελόπης Δέλτα, ο @stefanosdandolos αποτίνει φόρο τιμής στον εύθραυστο ψυχισμό της, ταξιδεύοντας μας από τη Βιέννη του 1908 στην Αθήνα του 1941 και εξιστορώντας τον παράφορο έρωτα που έζησαν με τον Ίωνα Δραγούμη.⠀ ⠀ #diavazo ???? ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ, ένα βαθιά συγκινητικό μυθιστόρημα για το πάθος και την απώλεια, για τον έρωτα και τη μνήμη, για τις δεσμεύσεις της οικογένειας, για το σκοτάδι του πολέμου και τις πιο δραματικές στιγμές της Ελλάδας. ⠀ ⠀ ????To ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ του Στέβανου Δάνδολου απέσπασε 4 Θεατρικά Βραβεία Θεσσαλονικης ✨Βραβείο Καλύτερης Παράστασης 2019-2020 ✨Σκηνοθεσιας (Κώστας Γάκης) ✨Ερμηνευτικού Συνόλου (Τάσος Νούσιας, Μπέτυ Λιβανού, Μαρία Παπαφωτίου, Στάθης Μαντζώρος, Αργύρης Γκαγκάνης, Στέλιος Γιαννακός και Ανθή Φουντά) ✨Σκηνικών (Κωνσταντίνος Ζαμάνης) H παράσταση θα συνεχιστεί για δεύτερη χρονιά τη σεζόν 2020-21, από τον Οκτώβριο στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. ????⠀ ⠀ Ευχαριστούμε πολύ @boo_kaddict για την υπέροχη φωτογραφία! ❤️⠀ ⠀ #psichogiosbooks #booklovers #crazy4reading #bookaddict #bookstagram #instabook #books #reading #creativity #inspiration #alldaybooks #allazoumesinithies #art #love #bookworm #bookstagrammer #bibliophile #booksofinstagram #bookaholic #reader #bookphotography #booknerd #welovebooks #booklove #coffee #booklife #bookshelf #greekbookstagram

A post shared by Εκδόσεις Ψυχογιός (@psichogiosbooks) on

Διάβασα σε μια συνέντευξη σου πως κάνεις μεγάλη έρευνα όταν γράφεις για ιστορικά πρόσωπα και αυτός είναι ο λόγος που δεν βγάζεις κάθε χρόνο βιβλίο. Ψάχνοντας τις ιστορίες των δύο πρωταγωνιστών του βιβλίου “Φλόγα και Άνεμος” υπάρχει κάτι που σου έκανε μεγάλη εντύπωση και το θυμάσαι μέχρι σήμερα;

 

View this post on Instagram

Μια ακόμα εικόνα από τον κόσμο του ΦΛΟΓΑ ΚΑΙ ΑΝΕΜΟΣ. Η Κυβέλη, σε ώριμη ηλικία, όταν πια είχε χωρίσει οριστικά από τον Παπανδρέου και επανεμφανιζόταν στο θέατρο, δίπλα στην Κοτοπούλη και άλλους μεγάλους της εποχής. Ήταν τα χρόνια της μεγάλης μοναξιάς, που σηματοδότησαν το υστερόγραφο μιας ανεπανάληπτης και δοξασμένης καριέρας. #φλογακαιανεμος #κυβελη #psichogiosbooks #flogakaianemos #stefanosdandolos #truestories #historicalfiction #instavivlio #booklovers #love2read2gether #bookmonday #booksbooksandmorebooks #read #literature #theater #instabook

A post shared by Stefanos Dandolos (@stefanosdandolos) on

Ο απόλυτος λυρισμός που διέπνεε την έκφραση των συναισθημάτων τους. Αν προσέξει κανείς τα γράμματα που υπάρχουν στο βιβλίο, θα συνειδητοποιήσει ότι η προσωπική τους αλληλογραφία αποτελεί από μόνη της ένα σπαραχτικό ερωτικό μυθιστόρημα. Ο Παπανδρέου της έγραφε σαν ποιητής και η Κυβέλη του έγραφε σαν ξεμυαλισμένο κοριτσόπουλο.

 Χρειάστηκε κάποιες φορές να αλλάξεις την ιστορία όπως την είχες φανταστεί γιατί τα πραγματικά γεγονότα σε πήγαιναν κάπου αλλού;

 Ναι, τις παρεμφερείς ιστορίες που πλαισιώνουν το πρωταγωνιστικό δίδυμο χρειάστηκε να τις αναπλάσω κάμποσες φορές για να ταιριάξουν απόλυτα με τα πραγματικά γεγονότα. Ο Φώντας, το ηλικιωμένο ζευγάρι του Φαλήρου, ο Κροντηράς, η Όλγα, όλοι λειτουργούν ως κομμάτια ενός ευρύτερου παζλ που απεικονίζει την Κυβέλη και τον Γεώργιο Παπανδρέου, και μπήκαν στο βιβλίο για να δώσουν μια ευρύτερη εικόνα της ιστορίας που είχα να αφηγηθώ. Αλλά αυτή είναι και η μεγάλη δυσκολία στο συγκεκριμένο είδος μυθιστορήματος. Να δημιουργήσεις μια αρμονική μίξη ανάμεσα στην αλήθεια και στη μυθοπλασία χωρίς να επηρεάζεται στο ελάχιστο η ροή των πραγματικών γεγονότων. Όλα έχουν να κάνουν με τη σύνθεση.

 Αν δεν κάνω λάθος συμπληρώνεις 25 χρόνια στο χώρο της συγγραφής. Πώς ήταν η διαδρομή μέχρι το σήμερα; Υπάρχει κάποια χρονιά σταθμός σ΄αυτή την μεγάλη και δημιουργική πορεία;

 Οι σταθμοί είναι οι χρονιές που εκδόθηκαν τα βιβλία μου, άντε ίσως και τα βραβεία κατά καιρούς. Σίγουρα η φετινή σεζόν υπήρξε σημαντική, με την πετυχημένη μεταφορά της «Ιστορίας χωρίς Όνομα» στο θέατρο. Κατά τα άλλα, η διαδρομή αυτών των 25 ετών ήταν μια δημιουργική περιπέτεια, με όλα τα στοιχεία που συνοδεύουν τη διαδρομή κάθε καλλιτέχνη, χαρές, απογοητεύσεις, συγκίνηση, όνειρα, επανεκκίνηση, δουλειά και πάλι δουλειά. Νομίζεις ότι έχεις φτάσει κάπου, ότι πέτυχες όλα όσα ήθελες, μέχρι να ξαναβρεθείς μόνος σε ένα απομονωμένο δωμάτιο, μπροστά σε μια λευκή σελίδα. Αυτή είναι η μοίρα των συγγραφέων.

 Στέκομαι λίγο παραπάνω στην εποχή μας γιατί δεν έχει τόσο γοητευτικά στοιχεία όσο άλλες εποχές. Από που εμπνέεται ο Στέφανος;

 Από το ταξίδι σε άλλες εποχές. Νιώθω ακριβώς αυτό που λέτε και γι’ αυτό επιστρέφω ξανά και ξανά στο παρελθόν. Προσπαθώ να μιλήσω για το Τώρα μέσα από το Τότε.

Ποιος είναι ο πρώτος άνθρωπος που διαβάζει ολοκληρωμένο το μυθιστόρημα σου;

 Η γυναίκα μου. Εκείνη είναι το βαρόμετρο. Και παραμένει ένας αυστηρός κριτής, ακόμα και έπειτα από τόσα βιβλία.

View this post on Instagram

Time to play #olive #adoptdontshop #doglife

A post shared by Stefanos Dandolos (@stefanosdandolos) on

Έχεις βρει την επόμενη ιστορία σου;

Ναι, την έχω βρει, αλλά είναι υπερβολικά νωρίς να πω οτιδήποτε.